De plichten van een psycholoog, uw rechten (2024)

Deze webpagina werd voor het laatst geüpdatet op 12/11/2018.

De plichten van een psycholoog staan beschreven in zijn deontologische beroepscode. Alle erkende psychologen verbinden zich ertoe deze plichten zo goed mogelijk na te leven.

Concreet biedt deze deontologische beroepscode:

  • Een leidraad voor de professionele werkzaamheden van uw psycholoog,
  • Een betere bescherming van de rechten van u, als cliënt of patiënt van een psycholoog,
  • Een toetssteen bij de behandeling van eventuele klachten.

Hieronder hebben wij voor u uw belangrijkste rechten binnen een psycholoog-cliëntrelatie weergegeven. Gelieve er rekening mee te houden dat dit overzicht een interpretatie is van de plichten van de psycholoog vanuit het standpunt van de cliënt. Het strookt dan ook niet met de verwoording en opdeling in principes uit de officiële beroepscode.

  • Recht op een kwaliteitsvolle dienstverlening
  • Recht op vrije en geïnformeerde toestemming
  • Recht op informatie
  • Recht op geheimhouding
  • Recht op een eerlijke, objectieve en onpartijdige dienstverlening
  • Recht op een kwaliteitsvolle dienstverlening: dit recht omvat verschillende aspecten, waaronder:
    • Vakbekwaamheid: uw psycholoog ontwikkelt en onderhoudt de kennis over zijn vakdomein regelmatig.
    • Beroepscode: hij/zij bezit daarnaast een grondige kennis van de plichten uit zijn beroepscode.
    • Middelenverbintenis: uw psycholoog biedt u de best mogelijke methodes aan in functie van recente wetenschappelijke ontwikkelingen. Deze methodes mag hij/zij zelf kiezen. Uw psycholoog kan echter enkel een middelenverbintenis aangaan en dus geen resultaatsverbintenis. Dit betekent dat hij naar best vermogen handelt, maar het resultaat niet kan garanderen.
    • Doorverwijzing: Wanneer hij/zij niet in staat is om een bepaalde dienst aan te bieden, dan verwijst uw psycholoog u door naar een andere professional die dat wel is. Wanneer uw psycholoog, om welke reden ook, zijn diensten afbreekt, zorgt deze ervoor dat u bij een andere collega terecht kunt met uw vraag.

Terug

  • Recht op vrije en geïnformeerde toestemming:
    • Geïnformeerde toestemming: Vooraleer de dienstverlening van start gaat, geeft de psycholoog u in klare taal informatie over de kenmerken van de te verstrekken diensten. Hij/zij informeert u onder andere over de duur, de kostprijs, de doelstellingen en werkwijze van de tussenkomst. Opmerking: de psycholoog die een minderjarige opvolgt, is over het algemeen ook verplicht de ouders in te lichten. Slechts in enkele gevallen kan hier een uitzondering op gemaakt worden.
    • Vrije toestemming: De psycholoog mag pas een tussenkomst starten nadat u hiertoe uw (mondelinge) toestemming hebt gegeven. Deze toestemming dient geheel vrijwillig te gebeuren en is enkel mogelijk na kennis te hebben genomen van alle nodige informatie. Bovendien is de toelating herroepbaar. Kunnen hierop een uitzondering vormen:
      • Diensten opgelegd door bevoegde derden, zoals bedrijfsartsen of rechters.
      • Diensten aangevraagd door ouders of voogden van minderjarigen die nog niet beslissingsbekwaam zijn versus diensten ten aanzien van beslissingsbekwame minderjarigen. Deze laatsten zijn minderjarigen die over voldoende maturiteit beschikken om zelf te beslissen over het al dan niet aangaan van een psychologische opvolging.

Terug

  • Recht op informatie: ook na het eerste contact mag u uw psycholoog steeds om informatie vragen over de resultaten of de vooruitgang van de tussenkomst. Uw psycholoog dient deze informatie op een verstaanbare manier aan te reiken. Bovendien dient hij/zij deze voldoende te kaderen voor u zodat het u iets bijbrengt. Hij/zij mag echter geen alternatieve hypotheses achterhouden.

Terug

  • Recht op geheimhouding: uw psycholoog mag geen informatie over u meedelen aan derden. Zowel uw beslissing om een psycholoog te raadplegen, als de inhoud van deze "raadpleging", blijven vertrouwelijk. Vormen hier echter een uitzondering op:
    • Gedeeld beroepsgeheim: mits toestemming van de cliënt of patiënt, is gegevensuitwisseling wel mogelijk tussen personen die allen gebonden zijn aan het beroepsgeheim en die allen bij de hulpverlening van de cliënt of patiënt betrokken zijn. Voorbeelden van dergelijke personen zijn huisartsen, verzekeringsartsen, psychiaters of andere psychologen. De psycholoog beperkt deze gegevensuitwisseling evenwel tot de informatie die nodig is voor een goede dienstverlening.
    • Onderzoek opgelegd door een rechter: een verklaring voor een rechter vormt een wettelijke uitzondering op het beroepsgeheim. In dit geval mag de psycholoog bepaalde informatie vrijgeven.

Terug

  • Recht op een eerlijke, objectieve en onpartijdige dienstverlening: de interventie van een psycholoog dient in alle objectiviteit, en dus onbevooroordeeld, te verlopen. De relatie met uw psycholoog dient bovendien ondubbelzinnig te zijn. Zo moet deze zich onthouden van rolvermenging. Enkele specifieke situaties:
    • Uw psycholoog mag geen uitspraken doen over personen of situaties die hij zelf niet heeft kunnen onderzoeken, bijv. over een ouderfiguur die hij nooit heeft ontmoet.
    • Uw psycholoog dient voorzichtig te zijn met dienstverlening aan cliënten die verschillende belangen kunnen hebben. Dit kan immers het objectief oordeelsvermogen beïnvloeden. Aldus neemt uw psycholoog best geen familieleden of intieme vrienden van andere cliënten in individuele behandeling.
    • hij/zij mag met u enkel een professionele relatie aangaan. Vriendschappelijke omgang of seksuele betrekkingen, binnen of buiten de dienstverlening, zijn uit den boze.
    • uw psycholoog mag ten aanzien van u slechts één enkele beroepsactiviteit uitoefenen. Een deskundigenonderzoek, een therapeutische begeleiding of lesgeven zijn bijvoorbeeld niet met elkaar te verzoenen bij éénzelfde cliënt.

Bekijk de deontologische beroepscode.

Terug

De plichten van een psycholoog, uw rechten (2024)

FAQs

Wat mag een psycholoog wel of niet? ›

Je mag het hebben over jouw leven, je gevoelens, je gedachtens, je angsten, je ouders, vrienden, relatie, familie. Over je studie, werk of je thuissituatie. Alles wat voor jou belangrijk is om te bespreken mág je ook bespreken. Er is dus niets wat je niet kunt of mag bespreken.

Waar moet een psycholoog aan voldoen? ›

Een psycholoog moet ethische richtlijnen en beroepsnormen naleven. Het ethisch handelen vormt de basis van het vertrouwen tussen de psycholoog en de cliënt. Daarnaast is het belangrijk dat psychologen voortdurend werken aan hun professionele ontwikkeling.

Wat mag je van een psycholoog verwachten? ›

Een psycholoog helpt je, steunt je en accepteert je helemaal, wat er ook gebeurt in de therapie. In feite zou je kunnen zeggen dat je in de relatie met je therapeut mag oefenen, nieuw gedrag, keuzes, gedachtes en gevoelens mag uitproberen…

Wat is de functie van een psycholoog? ›

Dit vakgebied houdt zich bezig met het bestuderen van menselijke gedragingen, gedachten en gevoelens. Binnen de rol van psycholoog diagnosticeer je psychologische en emotionele stoornissen, aandoeningen en problemen. Daarna adviseer en begeleid je de cliënt tijdens de behandeling.

Welke drie factoren mogen het beroepsgeheim doorbreken? ›

De belangrijkste 3 voorwaarden hiervoor zijn:
  1. Toestemming. De zorgverlener kan op eigen initiatief medische gegevens aan anderen doorgeven. ...
  2. Wettelijk voorschrift. Een zorgverlener mag het medisch beroepsgeheim doorbreken als dit moet vanwege een wettelijk voorschrift. ...
  3. Conflict van plichten.

Wat mag een therapeut niet doen? ›

De behandelaar mag bijvoorbeeld geen cadeaus aannemen die een klein bedrag te boven gaan. Ook intimiteiten zijn niet toegestaan; seksueel contact tussen behandelaar en patiënt is verboden. De psycholoog/psychotherapeut mag geen overeenkomst met u sluiten waarvan hij voordeel zou kunnen hebben.

Kan je alles zeggen tegen een psycholoog? ›

Je mag niet alles zeggen, maar mag wel alles vragen aan naasten bijvoorbeeld. En samenwerken in de triade lukt alleen als je ook zaken deelt. Welke dat zijn, daarover kun je met cliënt en naaste elke afspraak maken die je wilt. En soms moet je zelfs dingen delen.

Hoeveel mag een psycholoog vragen? ›

Eerstelijns psychologische ondersteuning: maximaal 10 individuele sessies. Geen limiet op het aantal groepssessies. Eerstelijns psychologische behandeling: gemiddeld 10 individuele sessies met een maximum van 20 sessies.

Wat is de hoogste psycholoog? ›

De titel GZ-psycholoog is een beschermde titel die valt onder een BIG registratie. De GZ-psycholoog heeft zich verder verdiept in de diagnostiek en behandeling van een breed scala aan psychische klachten. Denk hierbij aan depressie, angststoornissen en trauma.

Hoe weet je of je een goede psycholoog hebt? ›

Vraag de huisarts bijvoorbeeld of hij psychologen of instellingen in de buurt weet en kan aanbevelen. Of, als niet duidelijk is welk type behandelaar en behandeling je behoeft: trek de praktijkondersteuner (POH-GGZ) aan zijn jasje en kijk samen naar wat je wensen zijn en wat de beste optie is.

Hoe praat je met een psycholoog? ›

Via het platform 113 kun je praten over gedachten over zelfmoord. Je kan 24 uur per dag bellen (0800-0113) of chatten met een hulpverlener. Of je aanmelden voor online begeleiding door een psycholoog. Direct, anoniem en gratis.

Wat kost een psycholoog per uur? ›

Kosten psycholoog

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) hanteert een maximumtarief van 108,04 euro voor 30 minuten diagnostiek en 90,36 euro voor 30 minuten behandeling in 2023. In de praktijk kost een sessie bij een psycholoog tussen de 90 en 130 euro per uur, met uitschieters naar boven.

Wat doet een psycholoog bij angst? ›

Hij/zij vraagt u te bedenken waardoor bij u de angst is ontstaan. U krijgt adviezen over wat u zelf kunt doen om de angst te verminderen. Bijvoorbeeld actief blijven en als dat kan blijven werken. Uw behandelaar leert u hoe u zo goed mogelijk met uw klachten kunt leven.

Hoe stelt een psycholoog een diagnose? ›

Hoe wordt een diagnose bij psychische klachten (ggz) vastgesteld? Een diagnose wordt (na verwijzing door de huisarts) vastgesteld door een psycholoog of psychiater. Deze kijkt naar al je klachten en symptomen door vragen te stellen en naar je te luisteren, soms vragenlijsten af te nemen en je gedrag te observeren.

Wat doen als psycholoog niet werkt voor mij? ›

Neem dan contact op met een cliëntondersteuner. Ga naar clientondersteuning.co.nl. Als u niet goed weet waar u terechtkunt kunt u ook contact opnemen met Het Juiste Loket. Op informatielangdurigezorg.nl vindt u de weg naar de juiste zorg en ondersteuning.

Heeft een psycholoog beroepsgeheim? ›

Heeft een psycholoog/psychotherapeut beroepsgeheim? Voor uw psycholoog/psychotherapeut geldt een beroepsgeheim. Hij moet uw gegevens geheimhouden en mag alleen gegevens over u delen als u daar expliciet toestemming voor geeft.

Wat valt niet onder beroepsgeheim? ›

Uitzonderingen op het beroepsgeheim zijn: 1. De zorgvrager geeft je toestemming 2. De zorgvrager heeft een wettelijke vertegenwoordiger 3. er zijn andere zorgverleners betrokken bij de directe zorgverlening 4.

Wat is het verschil tussen een therapeut en een psycholoog? ›

Een psychotherapeut heeft een 4-jarige psychotherapieopleiding gevolgd en heeft ruime praktijkervaring voor het behandelen van psychische en emotionele moeilijkheden. Een psycholoog heeft een masterdiploma in de psychologie en heeft een brede theoretische scholing over psychische stoornissen.

Wat valt onder het beroepsgeheim? ›

In sommige beroepen geldt het beroepsgeheim. Dat betekent dat personen met bepaalde functies niets mogen bekendmaken van wat hen in hun functie werd verteld. Het beroepsgeheim blijft altijd gelden, ook wanneer de vertrouwensrelatie beëindigd is of als de arbeidsovereenkomst afgelopen is.

Top Articles
Latest Posts
Article information

Author: Aracelis Kilback

Last Updated:

Views: 6331

Rating: 4.3 / 5 (64 voted)

Reviews: 95% of readers found this page helpful

Author information

Name: Aracelis Kilback

Birthday: 1994-11-22

Address: Apt. 895 30151 Green Plain, Lake Mariela, RI 98141

Phone: +5992291857476

Job: Legal Officer

Hobby: LARPing, role-playing games, Slacklining, Reading, Inline skating, Brazilian jiu-jitsu, Dance

Introduction: My name is Aracelis Kilback, I am a nice, gentle, agreeable, joyous, attractive, combative, gifted person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.